Po wejściu w życie specustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym w tym kraju Ukraińcy uzyskali swobodny dostęp do polskiego rynku zatrudnienia. Praca dla uchodźców dostępna jest w wielu miejscowościach, oferty czekają również w Nowym Sączu. W jakich branżach mają największe szanse na zatrudnienie w tej części województwa małopolskiego?
Praca dla Ukraińców – zasady zatrudnienia
Na wstępie warto przypomnieć, że o pracę w powiecie nowosądeckim bądź jakiejkolwiek innej miejscowości w Polsce mogą starać się osoby, które:
- przebywają tu legalnie, mają ważny tytuł pobytowy albo
- przekroczyły ukraińsko-polską granicę 24 lutego 2022 r. lub później i zadeklarowały chęć pozostania w Polsce.
Obecnie, co do zasady, Ukrainiec nie musi starać się o zezwolenie na pracę. Do podjęcia zatrudnienia niezbędny jest natomiast numer PESEL. Wniosek o PESEL może złożyć w dowolnym urzędzie gminy. To na pracodawcy ciąży obowiązek zgłoszenia faktu zatrudnienia Ukraińca w urzędzie pracy (złożenia tzw. Powiadomienie o powierzeniu wykonywania pracy obywatelowi Ukrainy) – w ciągu 14 dni od podjęcia obowiązków przez ukraińskiego pracownika.
Uchodźcy powinni pamiętać, że nie mogą być w żaden sposób dyskryminowani przez firmy działające w Polsce. Mają prawo do wynagrodzenia nie mniejszego niż obowiązująca w danym roku stawka minimalna (w 2022 r. to 3010 zł brutto miesięcznie i 19,70 zł brutto na godzinę, od nowego roku do lipca 2023 r. – 3490 zł brutto miesięcznie i 22,80 zł brutto na godzinę). Ukrainiec może korzystać z pełni praw przysługujących pracownikowi, np. płatnych urlopów czy wynagrodzenia chorobowego.
Gdzie znaleźć oferty pracy dla Ukraińców
Wielu aktywnych zawodowo obywateli Ukrainy, szukających zatrudnienia, w pierwszej kolejności zwraca się po pomoc do urzędów pracy. Mają oni obecnie możliwość zarejestrowania się w PUP jako osoby bezrobotne, a tym samym uzyskania dostępu między innymi do bezpłatnego poradnictwa zawodowego, szkoleń, dofinansowań np. na otworzenie własnej działalności, a także innych form wsparcia zawodowego. Powiatowy Urząd Pracy w Nowym Sączu mieści się na ul. Nawojowska 118, numer telefonu: 18-440-08-08, e-mail: ko@pup.powiat-ns.pl. W urzędzie dostępne są oczywiście także oferty pracy w powiecie nowosądeckim. Te same ogłoszenia znaleźć można za pośrednictwem internetu, w Centralnej Bazie Ofert Pracy (strona ma również ukraińską i rosyjską wersję językową).
Szukający posady powinni jednak wiedzieć, że nie wszystkie oferty pracy dostępne na rynku trafiają do powiatowych urzędów pracy – część pracodawców nie korzysta bowiem z ich pośrednictwa. Dlatego warto szukać pracy także na własną rękę, najlepiej przy wykorzystaniu profesjonalnych portali rekrutacyjnych, jak praca.pl. Jest to platforma z ogłoszeniami z całej Polski. Żeby dotrzeć do ofert typu praca Nowy Sącz, wystarczy w pasku wyszukiwania na stronie wpisać nazwę tej miejscowości. Na praca.pl można również przeszukiwać ogłoszenia, wpisując w pasku wyszukiwarki nazwy stanowisk po ukraińsku.
Możliwości zawodowe w Nowym Sączu
Obywatele Ukrainy nieznający języka polskiego bądź posługujący się nim w bardzo ograniczonym zakresie często szukają pracy fizycznej np. w budownictwie, transporcie, usługach ochroniarskich, usługach sprzątających, usługach opiekuńczych. Ukraińscy pedagodzy mogą znaleźć zatrudnienia w polskich szkołach na stanowiskach asystentów nauczycieli. Spore możliwości stwarza także branża IT – od kandydatów, oprócz umiejętności technicznych, wymaga się przede wszystkim języka angielskiego.
Znajomość polskiego, przynajmniej w stopniu podstawowym, znacząco poszerza możliwości na polskim rynku pracy. Ukraińców o wyższych kompetencjach językowych chętnie zatrudniają sklepy i hurtownie, punkty gastronomiczne, placówki medyczne (warto dodać, że ukraiński personel medyczny także ma obecnie ułatwiona drogę podejmowania pracy – warto sprawdzić zakładkę Praca dla personelu medycznego z Ukrainy w Serwisie Rzeczypospolitej Polskiej).
W ocenie indywidualnych szans na pracę w Nowym Sączu i powiecie nowosądeckim może pomóc badanie Barometr zawodów, czyli coroczna prognoza zapotrzebowania na lokalnych i ponadlokalnych rynkach pracy. Zgodnie z nią w 2023 r. w Nowym Sączu zauważalny będzie duży deficyt kierowców ciężarówek. Ponadto można się spodziewać licznych ofert kierowanych m.in. do:
- specjalistów IT – np. programistów, analityków i testerów oprogramowania, specjalistów ds. projektowania i wdrażania produktów i usług cyfrowych, administratorów baz danych,
- specjalistów ds. PR, reklamy, marketingu i sprzedaży,
- pracowników gastronomii – szefów kuchni, kucharzy, piekarzy, kelnerów i barmanów,
- pracowników usług medyczno-opiekuńczych – pielęgniarek i położnych, opiekunów osób starszych bądź z niepełnosprawnością, psychoterapeutów,
- pracowników laboratoriów – diagnostów laboratoryjnych i medycznych, biologów i biotechnologów,
- pracowników przemysłu – np. mechaników samochodowych, blacharzy i lakierników samochodowych, elektryków, elektromechaników, krawców, przetwórców mięsa i ryb, stolarzy, tapicerów, ślusarzy, spawaczy, operatorów obrabiarek skrawających, inżynierów mechaników,
- pracowników budownictwa – w tym murarzy, tynkarzy, betoniarzy, zbrojarzy, dekarzy i innych techników budownictwa, pracowników robót wykończeniowych, robotników budowlanych, inżynierów budownictwa, inspektorów nadzoru budowlanego, operatorów urządzeń dźwigowo-transportowych i sprzętu do robót ziemnych.
Praca w Nowym Sączu może być z kolei trudno dostępna dla: filozofów, historyków, politologów i kulturoznawców. Warto zapoznać się z pełnymi wynikami prognozy.